TURBO

Turbo atmosferden alınan havayı daha da sıkıştırarak motora gönderen motorun önemli parçalarından biridir. Turbo egzoz gazı ile çalışır, günümüzde elektrik motorlu olanları da mevcuttur. Motor içerisine alınan havayı, yoğunluğu arttırır ve sıkıştırarak basınçlı bir şekilde iletir. Bu sayede yanma verimi yükselir. Görünür de salyangoz bir yapıya sahiptir. Emme ve egzoz kısmı olmak üzere iki yönü vardır ve emme tarafından temiz hava diğer tarafından ise egzoz gazı geçmektedir.

Çalışma prensibi ise şöyledir. Araçtan çıkan egzoz gazının çıkış hızıyla orantılı olarak dışarıdan emilen temiz hava emme manifolduna iletilir, bu iletim süreci esnasında havayı soğutabilmek adına değişkenlik göstermekle beraber su soğutmalı aftercooler yada hava soğutmalı intercoolerdan geçirerek soğutur çünkü yüksek basınçlı hava üretildiği için sıkıştırılan hava ısınır. Isınmış olan sıcak havanın yoğunluğu düşüktür. Isınan havanın yoğunluğunu ve içerisindeki oksijen miktarını arttırmak için soğutulması gerekmektedir. Soğutulan hava emme manifolduna yönlenir ve yanma odasına girer.

Turbo Elemanları

Turbo Kompresör Yuvası, Kompresör Çarkı, Kompresör Segmanı, Sızdırmazlık Plakası, Rulman Yatağı, Baskı Yatağı, Dergi yatağı, Isı Kalkanı, Türbin Gövdesi, Türbin Çarkı, Türbin Segmanı, Mil Somunu, Wastegate Aktüatörü, Döner Montaj, By-pass Valfi gibi parçalarından oluşur. Wastegate (atık gaz boşaltma klapası) egzoz gazlarının türbin pervanesinden uzaklaşmasına yardımcı olur. Böylece turbonun dönüş hızı kontrol altına alır. Açılma zamanlaması ayarlanarak daha fazla turbo basıncı da elde edilebilir. Belli bir basınç altında açılarak egzoz gazını direk olarak tahliye eder ve pervanenin zarar görmesini engeller. Internal (dahili) ve External (harici) olarak 2 çeşit Wastegate bulunmaktadır. Buna benzer olarak değişken geometrili VGT turbolar da mevcuttur.

Turbo Arıza Sebepleri ?

Turbo arızaları genellikle içeri yabancı cisim kaçması, yetersiz yağlama, yağ kirliliği, yanlış yağ kullanımı, uzun süre yüksek hızda seyredilmesi ve periyodik yağ bakımı zamanı geçmesi sebeplerinden dolayı oluşur.

Hybrid Turbo/Big Turbo

Turbolar revizyon yapılabilen parçalardır. Bu revizyon işlemleri orijinal ölçülere sadık kalarak yapılabilindiği gibi büyütme ve geliştirme yapılarak da gerçekleştirilebilir. Hedeflerle paralel revizyon esnasın da daha güçlü mil ya da büyük pervane kullanımı söz konusu olabilir, bu işlem ekstra hava ve sonuç olarak ekstra güç elde etmek anlamına gelir. Hybrid turbo aslında iki farklı turbo parçalarının melezlenmesidir. Tasarımında elde mevcut orijinal turbonun üzerindeki pervaneler bir başka turbonun pervaneleri kullanılarak sağlamlaştırılır ya da büyütülebilir. Aynı zaman da Turbo kompresör yuvası ve Türbin gövdesine de işlem yapılmakta ve salyangoz içerisinden geçen hava kapasitesi arttırılmaktadır. Uygulama sonrası turbo öncesi haline nazaran daha fazla basınç üretebilmekte ve daha dayanıklı olabilmektedir. Yapılan bu işlem tecrübeli kişiler tarafından yapılmalı, balans ve flow testleriyle kontrolü sağlandıktan sonra mevcut ölçüler göz önünde bulundurularak doğru bir şekilde Chip Tuning uygulaması ile desteklenmelidir. Yazılım araçta mevcut tüm parçaların birbiriyle bir ahenk ve harmoni içinde çalışması için elzemdir. Aksi takdirde araç arıza yakabilir, turbo zarar görebilir ya da en iyi ihtimalle sadece performanstan düşme gerçekleşebilir.